In de serie ‘Wonen in blessuretijd – verhalen van Rotterdammers’ interviewen we bewoners over hun persoonlijke wooncrisis. Deze keer Monique (46) uit Hillegersberg-Zuid.

© foto Joke Schot mei 2021


Zodra je het viaduct over de A20 bent gepasseerd, rijdt je via de Rozenlaan een authentieke jaren 30 wijk binnen. De bebouwing oogt vriendelijk en uitnodigend, maar maakt ook een verwaarloosde indruk. De tand des tijds stelt de houdbaarheid van veel woningen danig op de proef. Het lijdt geen twijfel dat mensen zich prettig voelen in deze fraai ontworpen woonwijk. Wel rijst de vraag waarom een buurt met zo’n grote cultuurhistorische attractiviteit staat weg te kwijnen. It all happens. In Rotterdam.

Heel lang had ik geen vaste woon- of verblijfplaats. Dat was een bewuste keuze. Op mijn 21e werd ik ernstig ziek en moest ik wekelijks worden gedialyseerd. Daardoor had ik zeer beperkte bewegingsvrijheid. Dat duurde vier jaar. Toen die periode voorbij was besloot ik om van mijn herwonnen vrijheid te gaan genieten. Her en der paste ik op huizen en in de tussentijd ging ik op reis. Zo woonde ik in diverse steden en heb ik de halve wereld gezien.

Sinds 2013 huur ik woonruimte in deze buurt. Tot dit jaar deelde ik in de Orchideestraat een woning met twee andere vrouwen. Zij maakten deel uit van mijn huiselijk verkeer. Het contact met hen was goed hoor, maar ik woonde dus niet zelfstandig. Eerst woonde ik op de benedenetage. Later schoof ik door naar de zolderetage. Voor een ruimte van 35 m2 betaalde ik 630 euro, inclusief energiekosten. Het was het meest aftandse pand in deze buurt.

Om de huurbescherming te omzeilen, hanteerde de particuliere eigenaar een slimme constructie. Bij het sluiten van het huurcontract liet hij mij gelijktijdig een huurontbindingsovereenkomst tekenen. Jaarlijks moest ik een nieuwe ontbindingsovereenkomst komen tekenen. Steeds gaf ik aan dat het naar mijn idee onrechtmatig was om jaarlijks te tekenen voor ontbinding. Ook gaf ik aan dat de huur erg hoog was, voor een huis waarin je de voorzieningen moet delen. “Dan ga je toch ergens anders wonen” was steevast zijn antwoord. Maar dat was natuurlijk niet zo gemakkelijk.

Bijna zeven jaar ging het goed. In het zevende jaar bleek het huis te zijn verkocht binnen de termijn die was vastgelegd in de ontbindingsovereenkomst en moesten we het huis op korte termijn verlaten. Door de stress belandde ik in een burn-out. De nieuwe eigenaar besloot om het hele pand, waaraan vele jaren geen onderhoud was gepleegd, te strippen en te renoveren. Het wordt verbouwd tot een ruime gezinswoning. Als het klaar is wordt het waarschijnlijk voor veel geld doorverkocht of verhuurd.

Via een tussenpersoon kan ik tot het eind van het jaar dit huis in de Gladiolusstraat huren. Gelukkig is deze woning wat groter en ik woon hier zelfstandig. Omdat ik hier maar een jaar kan blijven wonen, ben ik gematst met de huur. Ik betaal ik 550 in plaats van 750 euro. Daar ben ik wel happy mee.

Ik onderzocht of het mogelijk was om in deze buurt een huis te kopen. In 2017 waren de huizen nog enigszins betaalbaar. Via een makelaar had ik al een huis op het oog, maar door gezondheidsproblemen moest ik noodgedwongen afzien van de koop. Twee jaar later waren de huizenprijzen zo’n beetje verdubbeld. Dat maakte het voor mij onmogelijk om nog iets te kunnen kopen. Je moet maar accepteren dat de prijzen zo bizar zijn gestegen. Ik snap het gewoon niet.

Dit is een leuke, sfeervolle buurt. Je moet wel incalculeren dat veel huizen kampen met riolerings- en funderingsproblemen. Bij de meeste woningen moet er binnen tien jaar tussen de 50.000 en 80.000 euro worden geïnvesteerd om dat te verhelpen.

Ik zoek veel op internet. Ook sociale huur, maar ondanks twee jaar inschrijftijd, kom ik altijd ver boven de 300-ste plaats van de 1000-zoveel reacties. Mijn baan en de yogaschool zijn hier in de buurt. Ik wil dus niet op Zuid gaan wonen, waardoor ik gedwongen zou zijn om dagelijks een uur door de uitlaatgassen te moeten fietsen.

Als ergotherapeut verdien ik een goed salaris, maar wonen in Rotterdam kan ik daar niet meer van betalen. Het zou wel kunnen… maar dan moet ik meer dan de helft van mijn salaris in woonlasten steken. Dat wil ik niet, ook niet vanwege de stress die ik dan krijg over het inpassen van de andere vaste kosten.
Vorig jaar had ik me er al op ingesteld dat ik dakloos zou worden. Dat kan zomaar gebeuren, want je krijgt alleen urgentie op basis van sociale- of medische redenen.

Wetenschappelijk is aangetoond dat mensen die niet gebukt gaan onder te zware financiële lasten, of vergelijkbare stressfactoren, veel meer mentale ruimte overhouden om iets bij te dragen op sociaal-maatschappelijk gebied.

Toen ik een leuke baan bij Rijndam had gevonden, besloot ik om in Rotterdam te blijven. Naast mijn baan ben ik yogaleraar. Op basis van leegstandsbeheer [antikraak] is de yogaschool is gevestigd in een oud pand in Crooswijk, waar buurtwerk wordt gedaan. Ik werk daar ook met ouderen. Voor hen is Yoga een vervullende bezigheid.
Met een groep mensen hebben we geprobeerd om in dat pand een wooncoöperatie te realiseren. Dat is helaas niet gelukt. Rotterdam biedt straks geen plek meer voor dit soort initiatieven. Als wij daar weggaan is er niets meer. Chantal Zeegers van D66 is een keer bij ons langs geweest en zou dit soort oude gebouwen heel graag voor de stad bewaard zien. De gemeente gooit alles in de verkoop en gaat voor de hoogste prijs.

Mijn koers dreigt  op losse schroeven te komen staan. In Rotterdam lijkt alles te stoppen. Dat drukt ook op het plezier dat ik aan mijn werk beleef. Ik neig er steeds meer naar om de stad te verlaten.

Twee jaar geleden had ik met Pepijn nog discussies over onze gezamenlijke woonplaats. Ik moest er echt niet aan denken om mijn baan op te geven en naar Almere te vertrekken. Pepijn durfde de stap niet aan om daar zijn koophuis op te geven en ten koste van minder wooncomfort en woonruimte naar Rotterdam te komen. We besloten te blijven latten. In Almere besef ik weer wat schone buitenlucht is.

Via ons eigen wooncoöperatieproject raakten we aangesloten bij VrijCoop. Zo kwamen we op het spoor van Ecodorp Boekel. Toen we op de bouwkavel waren rondgeleid, stelden we onszelf de vraag: “Wat doen we eigenlijk nog in Rotterdam?” Daar stelt de gemeente zich wel open voor burgerinitiatieven en lukt het wel om een wooncoöperatie op te zetten.

In Boekel wordt de VrijCoop-constructie gehanteerd, zodat er niet kan worden gespeculeerd met de woningen. Je wordt mede-eigenaar binnen een vastgoed- en bewonersvereniging en huurt van de vastgoedvereniging, dus deels ook van jezelf. Niemand van de 36 bewoners kan straks besluiten om zijn huis met forse winst te verkopen.

De huizen in het ecodorp worden duurzaam, klimaatneutraal en zelfvoorzienend. Super innovatief. Daar hebben we behoefte aan in Nederland. Ook in Rotterdam. Hier vindt de gemeente hoge huizenprijzen belangrijker dan duurzame woningen, een gezond leefmilieu en leuke ondernemende Rotterdammers. De stad heeft het zó nodig dat mensen in verbinding staan en op coöperatieve basis dingen met elkaar kunnen aangaan.

In de voorjaarsvakantie zijn we opnieuw in Boekel geweest. Ik merkte dat mijn hele systeem daar werd gereset. We onderzoeken nu of we mee willen doen bij het opzetten van dit project. Naar Boekel verhuizen kan voor mij ook een manier zijn om mijn footprint te verkleinen. Binnenkort beslissen we.

Ik moet veel loslaten als ik hier vertrek, met pijn in het hart, maar ik maak liever een bewuste keuze dan te worden gedwongen tot stappen die het systeem mij oplegt. De vrijheid die ik terugkrijg is veel beter voor mijn gezondheid dan al die stress en onzekerheid.

Je ziet wel dat er iets begint te schuiven in de politiek, maar het gaat te langzaam. Veranderingen zijn nú hard nodig, als we nog op een prettige manier met z’n allen op deze aarde willen blijven leven.

© Roland Huguenin mei 2021