In aanloop naar het Stadmakerscongres 2022 op 4 november organiseert Recht op de stad samen met AIR, Architectuur Instituut Rotterdam, het stadslab ‘Zeggenschap en deelname bewoners in het woondomein’. In dit stadslab verkennen we de opgaven, mogelijkheden en voorwaarden voor meer zeggenschap van bewoners in het woondomein en zetten we de eerste stappen om dat te realiseren.
Op 11 oktober is de startbijeenkomst in OASE Rotterdam met Catherine Koekoek, Richard de Brabander, Arjen van Veelen en onze eigen Joke van der Zwaard en Arie Lengkeek (scroll naar beneden voor meer info).
Doordenken over zeggenschap
Het afgelopen jaar organiseerden we samen met AIR een reeks doordenkavonden over belangrijke kwesties die het woondossier beïnvloeden. Op die manier gingen we met elkaar en andere partijen in gesprek en op zoek naar vernieuwende ideeën voor het woonbeleid. We onderzochten de feiten en analyseerden de verschillende posities van betrokken partijen. We bespraken strategieën die een socialer en rechtvaardiger woonbeleid dichterbij zouden kunnen brengen.
Keer op keer kwam daarbij de positie van bewoners aan de orde. Dat is niet verwonderlijk omdat zeggenschap voor bewoners een van de belangrijkste pijlers is in ons eigen plan (maart 2021).
Zeggenschap voor bewoners
“Plannen worden samen met bewoners gemaakt en komen in samenspraak tot stand. De gemeente stimuleert en faciliteert bewoners om hun recht op zeggenschap uit te oefenen en ondersteunt nieuwe woonvormen zoals wooncoöperaties. Er zijn meerdere partijen die nu een rol spelen bij het gemeentelijke volkshuisvestingsbeleid van Rotterdam zoals woningcorporaties, projectontwikkelaars, beleggers en particuliere verhuurders. Maar één belang- rijke groep belanghebbenden wordt vaak over het hoofd gezien: de burger, terwijl juist deze centraal zou moeten staan als huidige of toekomstige bewoner.
We kennen een verleden waarin Rotterdam wist hoe het moest. Ambtenaren werkten samen met bewoners aan stadsvernieuwing. De laatste decennia worden de plannen voor woning- en wijkverbetering echter ‘topdown’ en zonder gelijkwaardig overleg gemaakt en uitgevoerd. In de afgelopen jaren zien we zelfs dat plannen als voldongen feiten aan bewoners worden gepresenteerd.”
In ons plan hebben we dat verder uitgewerkt en aangegeven dat er een statuut opgesteld moet worden waarin de zeggenschap van bewoners is verankerd. Bewoners dienen vanaf het eerste planidee betrokken te zijn met volledige openheid van zaken. Bewoners moeten in alle fasen onafhankelijke ondersteuning kunnen krijgen. Daarnaast moet er ruimte komen voor nieuwe vormen van planontwikkeling en woningbeheer zoals wooncoöperaties.
College van B&W besluit tot ‘stadsvernieuwing 2.0’
De acties en het pleidooi van Recht op de stad, waarbij het Communiqué van de Speciale rapporteurs van de Verenigde Naties (18 juni 2021) over mogelijke mensenrechtenschendingen door het woonbeleid in de Tweebosbuurt een belangrijke steun in de rug was, hebben in juli 2021 geleid tot een collegebrief waarin het college kenbaar maakte dat de stem van bewoners zwaarder gaat meewegen: “het college [wil] aan de slag met een nieuwe fase van stadsvernieuwing: Stadsvernieuwing 2.0. Waarbij samen met bewoners wordt opgetrokken om de broodnodige vernieuwing in Rotterdam samen vorm te geven”.
In de collegebrief was het voornemen opgenomen dat een sociaal statuut zou worden opgesteld. In maart 2022 is de uitgangspuntenovereenkomst Stedelijk Sociaal Statuut vastgesteld tussen Gemeente, corporaties en het GOH (Gezamenlijk Overleg Huurdersorganisaties). In de tweede helft van 2022 zou het Sociaal Statuut moeten worden opgesteld.
Dat zijn belangrijke stappen op weg naar meer zeggenschap van bewoners, maar daarmee zijn we er nog lang niet.
11 oktober: startbijeenkomst Stadslab over zeggenschap
Daarom wil Recht op de stad de komende tijd verder het gesprek voeren over wat daarvoor nodig is, zowel aan afspraken, het realiseren van onafhankelijke bewonersondersteuning alsook in realiseren van andere noodzakelijke voorwaarden. In aanloop naar het Stadmakerscongres organiseren we een serie bijeenkomsten.
Op 11 oktober is de startbijeenkomst:
TEGENSPRAAK EN SOLIDARITEIT – HERUITVINDING VAN EEN PUBLIEKE ZAAK
Wanneer: 11 oktober, 20-22 uur
Waar: OASE Rotterdam, Schiehaven 25 (10 minuten fietsen van het centrum)
In deze startbijeenkomst bespreken we wat er nodig is voor het opnieuw opbouwen van zeggenschap van bewoners over hun woningen, woonomgeving en het woonbeleid van corporaties en gemeente. Met:
- Catherine Koekoek, filosoof en architect, over de noodzaak van een democratische infrastructuur: fysieke ruimtes van en voor verschillende publieken waar ideeënuitwisseling, tegenspraak en alternatieven voor de bestaande gang van zaken kunnen ontstaan.
- Richard de Brabander, lector Dynamiek van de Stad InHolland Rotterdam, over bewonersondersteuning, de rol van professionals en kritisch vakmanschap.
- Arjen van Veelen, schrijver/journalist, over betrokkenheid en solidariteit met concrete mensen en hoe dat in het beleid terug te vinden zou moeten zijn.
- Inleiding: Joke van der Zwaard, onderzoeker/schrijver en mede-initiatiefnemer van Recht op de stad en Leeszaal Rotterdam West
- Moderator: Arie Lengkeek, programmamaker/urbanist en mede-initiatiefnemer van wooncoöperatie Rotterdams Woongenootschap en Recht op de stad.
—
Bekijk het event op de site van AIR.
Ga hier naar de site van het Stadmakerscongres 2022.
