Categorie: Protest Pagina 1 van 6

Vandaag voert Woonopstand actie bij het luxe nieuwbouwproject Bay House in Rotterdam. In de vroege ochtend is een banner bevestigd op het gebouw met de tekst ‘Herover de wijken, onteigen de rijken’. Woonopstand maakt zo de profiteurs van de wooncrisis zichtbaar: de projectontwikkelaars, beleggers en de grootgrondbezitters die huisvesting als verdienmodel zien. Woonopstand eist dat er alleen nog maar betaalbaar en sociaal wordt gebouwd, een einde komt aan de gentrificatie van onze wijken, en alle private grootgrondbezitters en huisjesmelkers worden onteigend zodat steden, wijken en woningen weer in handen komen van de mensen die er wonen.

Mustapha Eaisaouiyen en Gwen van Eijk, mede-initiatiefnemers van Recht op de stad, blikken in Vers Beton terug op de landelijke demonstratie Woonopstand die gehouden werd in Rotterdam op 17 oktober 2021. Recht op de stad sloot zich in 2021 aan bij de coalitie Woonopstand en hielp mee de demonstratie te organiseren. Na de enorme opkomst bij het Amsterdamse Woonprotest een maand eerder, kwamen ook op het landelijk protest in Rotterdam bijna tienduizend mensen af.

In het interview blikken Mustapha en Gwen terug op het politiegeweld en bespreken ze de ontwikkelingen in het landelijke en Rotterdamse woonbeleid: hoe staat het ervoor?

In Rotterdam oefent Recht op de stad, mede-initatiefnemer van de Woonopstand, politieke druk uit. Ze spreken in waar dat kan, lanceerden bij de afgelopen gemeenteraadsverkiezingen een eigen stemwijzer en praten mee over de herziening van de woonvisie. Van Eijk kaart aan dat Recht op de stad dakloosheid in Rotterdam op de agenda blijft zetten. “Op nationaal niveau is het streven uitgesproken om in 2030 dakloosheid te hebben opgelost. Maar bij gesprekken die we hier in Rotterdam over organiseerden, liet de VVD ineens weten dat er te weinig sociale huurwoningen in de stad zijn om die doelstelling te halen.” Van Eijk vindt het onvoorstelbaar dat dat zo wordt uitgesproken: “Dakloosheid is een gevolg van het gentrificatiebeleid uit de vorige woonvisie. Die had als uitgangspunt ‘balans in de wijk’. In de praktijk kwam dat neer op het gentrificeren van wijken. VN-rapporteurs wezen het kabinet er in juni 2021 op, dat het verminderen van het aantal betaalbare woningen ingaat tegen het recht op behoorlijke huisvesting, met mogelijk dakloosheid tot gevolg.”

Van Eijk en Eaisaouiyen verwachten niet dat inzetten op gentrificatie in de herziene woonvisie nog zo expliciet wordt genoemd. Ze pleiten ervoor de aanpak van dakloosheid ook onderdeel te maken van het woonbeleid. “Nu gaat de wethouder van Zorg erover. Volgens ons zou het bij de portefeuille van Wonen moeten horen.” De twee plaatsen ook vraagtekens bij voor wie er gebouwd wordt in de stad: “Er wordt nu wel gebouwd in Rotterdam, maar vorig jaar was 90 procent van die nieuwbouw duur. Het was geen sociale woningbouw. Als je iedereen van een woning wil voorzien, kom je er op deze manier niet. En dat de verhuurderheffing is afgeschaft is mooi, maar als corporaties desondanks huizen blijven slopen, verkopen en liberaliseren, levert dat alsnog niks op voor mensen die geen vier ton of meer voor een huis kunnen betalen.”

De verwachting is dat eind dit jaar de vernieuwde woonvisie voor Rotterdam er ligt. De gemeenteraad gaat die dan bespreken. “We zijn benaderd voor input”, vertelt Van Eijk. “We verwachten geen compleet ander plan, maar wel dat het ‘sturen op balans’ in de wijken wordt afgeschaald.”

Verder is Recht op de stad aanjager van het Rotterdams Sociaal Statuut. Daarin wordt de positie van bewoners bij sloop- en renovatieplannen vastgelegd: “Het is heel mooi als dat statuut er komt, maar dat is niet genoeg als bewoners niet ook ondersteund worden, zowel op juridisch, bouwkundig als sociaal vlak”, legt Eaisaouiyen uit. “Dat zien we nog niet gebeuren. Voor bewoners van bijvoorbeeld de Tweebosbuurt en Wielewaal was dat een uitkomst geweest, het had hun positie aanzienlijk kunnen versterken.”

Lees het hele interview op de website van Vers Beton.

Foto: Joke Schot

Architectuurhistoricus Joosje van Geest pleit in een artikel in Vers Beton voor behoud van de Pompenburgflat als beeldbepalend erfgoed van na 1965.

[…] Decennialang lagen de kavels langs Pompenburg en de Sint Jacobsplaats braak. In het Basisplan voor de Wederopbouw uit 1946 waren ze bestemd als kantoorlocatie. Maar toen vanaf de jaren 1970 hard aan de verlevendiging van de binnenstad werd gewerkt, kwamen de lege terreinen in aanmerking voor woningbouw. Met het nadrukkelijke gebouw van 14 bouwlagen, geheel gevuld met ‘woningwetwoningen’ maakte Weeber in één slag voorgoed de sociale woningbouw zichtbaar in het toen nog kil bevonden hart van Rotterdam. Dat deze karakteristieke architectuur nu cultuurhistorische betekenis heeft, blijkt uit de Cultuurhistorische Verkenning Weena – Hofplein (2021), een studie die in opdracht van de gemeente werd verricht. De conclusie: Pompenburg is beeldbepalend. […]

Het is belangrijk om zorgvuldig met dit gebouw om te gaan, omdat met behoud van Pompenburg ook een stuk historische gelaagdheid van de stad wordt gewaarborgd. Zeker in Rotterdam is de geschiedenis al nauwelijks aanwezig en zouden we de sporen uit het recente verleden zoveel mogelijk moeten koesteren. Er moet met veel meer met respect naar de bestaande stad en naar de gebouwen uit de Post ’65 periode gekeken worden bij verdere verdichting en verduurzaming van de stad. […]

Bij sloop van corporatiewoningen mag je sowieso grote vraagtekens plaatsen, vindt André Thomsen, oud-hoogleraar Renovatie van de TU Delft, omdat de woningbouwverenigingen al jaren niet hun bouwdoelstellingen halen. Hij stelt zelfs dat het gewoonweg idioot is om goede woningen te slopen in ruil voor nieuwbouw, met de huidige grote tekorten. Samen met actiegroep Recht op de Stad pleit hij dan ook voor een “sloopmoratorium”. Met de petitie Slopen? Nu even niet! roept hij op tot een volledige stop op woningbouwsloop.

Ook de Brusselse stadsbouwmeester Kristiaan Borret wijst op duurzaamheidsoverwegingen bij de afweging voor sloop of behoud van al die grote gebouwen uit de 20ste eeuw. Zo zei hij onlangs in een interview in De Architect over de heersende sloopdrift: “We moeten omarmen wat er is. Kampioenen worden in complexe opdrachten waarbij we gebouwen behouden, tegelijk transformeren en verzoenen met hun omgeving.”

Niet alleen de bewoners van Pompenburg, maar ook veel andere Rotterdammers komen in opstand tegen het huidige woonbeleid. De woningen zijn in goede conditie: slechts een paar jaar geleden zijn ze door Havensteder grondig gerenoveerd en verduurzaamd tot energielabel A. De Bewonerscommissie Behoud Pompenburg pleit ook voor behoud omdat steeds meer onderzoeken aantonen dat CO2 uitstoot bij sloop-nieuwbouw vele malen hoger is dan bij renovatie.

Een gebouw al na 40 jaar slopen is kortom kapitaalvernietiging en bovendien niet bepaald duurzaam. Het is daarom cynisch dat de milieubelastende sloop van Pompenburg en de beide naastliggende kantoorgebouwen onderdeel vormt van de verduurzaming van het Hofplein. Maar wie weet valt het tij nog te keren.

Lees het hele artikel op Vers Beton hier.

Lees hier meer over de Pompenburg en het protest tegen de sloop.

Screenshot RTV Rijnmond

Straattentoonstelling ‘Het Gemeentelijk Woonbeleid anno 2022’ vraagt aandacht voor de onmenselijke behandeling door gemeente Rotterdam van de bewoners van de Burgemeester Roosstraat. 

In de Burgemeester Roosstraat is op de door gemeente dichtgetimmerde woningen een straattentoonstelling geopend getiteld ‘‘Het Gemeentelijk Woonbeleid anno 2022’. De tentoonstelling is een aanklacht tegen de manier waarop de gemeente Rotterdam om is gegaan en nog steeds omgaat met de bewonersvereniging De Roos en met de bewoners van de Burgemeester Roosstraat 25-35.

Met de tentoonstelling, die bestaat uit twee tekstpanelen en vijf levensgrote foto’s van de mensen en gezinnen die achter de panelen wonen of woonden, vraagt de vereniging De Roos aandacht voor – in haar ogen – onmenselijke manier waarop de gemeente omgaat met haar burgers. Naast een kort overzicht van de feiten die een actieve groep zelfredzame bewoners in twee jaar tijd tot wanhoop hebben gedreven, is de tentoonstelling – door de aandacht op de bewoners zelf te richten – vooral een oproep aan het gemeentelijk apparaat om meer menselijkheid en empathie te tonen in de uitvoering van haar woon- en vastgoedbeleid.

Het begon allemaal zo mooi toen 20 jaar geleden een actieve groep bewoners het rijtje ‘witte huisjes’, ooit gebouwd als huisvesting voor de bewakers van de achter de woningen gelegen gevangenis aan de Noordsingel, van dreigende sloop door de eigenaar gemeente Rotterdam heeft gered, door het beheer van de woningen zelf op zich te nemen. Een daad van burgerschap die destijds nog gewoon was, en waar de gemeente nog ruimhartig aan meewerkte, maar die vandaag vrijwel onmogelijk is geworden.

In die twintig jaar daarna werd – met een klein meegekregen onderhoudsbudget, maar grotendeels op eigen kosten – het dak geheel vernieuwd, werden de woningen binnen en buiten opgeknapt en ontstond een hechte, gemêleerde groep zelfredzame bewoners, van verschillende sociale achtergrond, jong en oud, arm en (iets) rijker.

In 2020, toen de bewonersvereniging bij de gemeente aandacht vroeg voor de slechte staat van de fundering, een investering die ze niet meer op eigen kosten kon doen, besloot de afdeling Vastgoed te gaan verkopen. Protest mocht niet baten, en de zogenaamde opstalovereenkomst werd opgezegd. Een jaar later, per 30 juli 2022, zouden de woningen leeg moeten worden opgeleverd.

Maar de vereniging mocht in het kader van het gemeentelijk ‘Actieprogramma Coöperatieve Woonvormen’ de woningen ook zelf kopen. Voor anderhalf miljoen, wel te verstaan. Een verbazingwekkend hoog bedrag voor wie weet dat vergelijkbare woningen ernaast door dezelfde gemeente een jaar eerder voor 1 (één) Euro zijn verkocht.

Desondanks ging de vereniging aan het rekenen. Vlak voordat een voorstel kon worden ingediend, werd de deal in januari 2022 door gemeente eenzijdig opgezegd, op de – discutabele, en door bewoners en haar juristen aangevochten – grond van de zogenaamde Didam-arrest. Bewoners werden opnieuw gesommeerd de woningen per eind juli te verlaten, inmiddels nog minder dan een half jaar om 14 volwassenen en 4 kinderen, te herhuisvesten.

Dankzij een motie in de gemeenteraad werd de gemeente gedwongen zelf voor ‘passende woonruimte’ te zorgen voor de vetrekkende bewoners, maar de vertrektermijn bleef gehandhaafd. Onder protest – wat konden zij anders – besloten de bewoners aan deze uitverhuizing mee te werken. Toen dit niet opschoot stuurde de bewonersvereniging eind april een ‘brandbrief’ aan gemeente, waarin om adempauze werd gevraagd omdat de herhuisvesting nog nauwelijks van de grond was gekomen en de eindtermijn dus niet gehaald zou kunnen worden. De toenmalige wethouder Bas Kurvers antwoordde hierop na vragen in de raad: ‘Die termijn is niet onrealistisch, maar wel ambitieus.’

We zijn inmiddels alweer een half jaar verder, en de ‘ambitie’ is ruim overschreden. Enkele bewoners is inderdaad passende vervangende woonruimte aangeboden, en zijn verhuisd of aan het verhuizen. Maar het merendeel woont er nog steeds, zo wordt zelfs 31 december nog ‘ambitieus’.

Door het permanent op snel verhuizen aandringen van het door gemeente ingehuurde ‘herhuisvestingsbureau’, is de actieve groep betrokken en zelfredzame Rotterdammers inmiddels in stress en paniek ten onder aan het gaan. Een voorbeeldig bewonersinitiatief wordt op deze manier actief door de gemeente getermineerd.

Het meest schrijnende is wel dat een dementerende, terminale mevrouw – ooit door gemeente geëerd voor haar bijdrage aan de gemeenschap – samen met haar mantelverzorger en dochter/buurvrouw botweg wordt gesommeerd snel te verhuizen. De bewonersvereniging wordt intussen door de afdeling Vastgoed bestookt met verkapte dreigementen van rechtszaken ‘wegens nalatigheid om de woningen op tijd leeg op te leveren’.

In februari werd door de toenmalige wethouder een gesprek met de bewoners toegezegd. Herhaaldelijk aandringen om dit gesprek snel te voeren werd meer dan acht maanden lang niet gehonoreerd. Onlangs kon er dan toch een afspraak met de nieuwe wethouder worden gemaakt, over een maand wel te verstaan. Urgentie wordt in deze zaak door de gemeente kennelijk nog niet gevoeld.

(bericht van Bewonersvereniging De Roos)

—

Lees/kijk over de Burgemeester Roosstraat 25-35:

• Rotterdamse straat toch gesloopt, ook terminale Lenie moet verhuizen, NRC (24 november 2022)

Het falende beleid in de Burgemeester Roosstraat staat niet op zichzelf. Sinds de gemeente in 2020 het Actieprogramma wooncoöporaties aankondigde zijn vier trajecten mislukt. Piet Vollaard, die zich vanuit zijn stichting ‘Stad in de Maak’ (samen met bewoner Eric Jutten) al jaren inzet voor betaalbare woonruimte in Rotterdam, onder meer via wooncoöporaties, heeft al het vertrouwen in de afdeling Vastgoed verloren. „Ze torpederen moedwillig elk bewonersinitiatief. Het is mij alleen onduidelijk wat hun belang is. In elk geval blijkt uit alles dat ze niet met burgers kunnen omgaan.”

• Protest tegen gemeente op dichtgetimmerde huizen Burgemeester Roosstraat: ‘We zijn harteloos uit huis gejaagd’, Rijnmond (15 november 2022)

• Het einde van bewonersvereniging Burgemeester Roosstraat nadert: verhalen van vlees en bloed, Vers Beton (25 augustus 2022)
• Gedwongen verhuizing bewoners Roosstraat levert veel stress op: ‘We weten nog niet waar we gaan wonen’, NOS (28 juli 2022)
• Rotterdammers uit Oude Noorden staan in juli op straat door te dunne portemonnee, Rijnmond (17 februari 2022)
• Projectontwikkelaar krijgt panden Roosstraat voor 1 euro, de buren moeten 1,5 miljoen betalen, Rijnmond (23 februari 2022)
• Website van bewonersvereniging De Roos

Sinds half augustus staan de woningen in het volkshuisvestingsmonument Patrimonium’s Hof leeg. Vestia renoveert de woningen waardoor er minder en veel duurdere woningen terugkomen. Een update over de laatste ontwikkelingen. (Lees hier wat vooraf ging.)

In augustus 2021 heeft Vestia een aantal bewoners die niet akkoord zijn gegaan met de huuropzegging voor de rechter gedaagd. Afgelopen juni deed de rechter uitspraak. De rechter bepaalde dat Vestia de huurovereenkomst mocht beëindigen per 1 augustus 2022. De rechter toetste hierbij of werd voldaan aan de vereisten voor ‘dringend eigen gebruik op grond van stedenbouwkundig motief’ aan de hand van de uitspraak van het Gerechtshof Den Haag over de Tweebosbuurt in november 2021.

Vestia wilde ook dat de huuropzegging per direct zou gelden (‘uitvoerbaar bij voorraad’), maar dat stond de rechter in Patrimonium’s Hof niet toe (in de Tweebosbuurt vond de rechter dit wel goed). De rechter tikte Vestia op de vingers vanwege de manier waarop bewoners werden geconfronteerd met de sloop en het gebrek aan mogelijkheden voor participatie in het proces:

“De bewoners van het Patrimonium’s Hof zijn in een bijeenkomst op 24 april 2019 geconfronteerd met een voldongen feit. De renovatie werd aangekondigd en aan de huurders werd medegedeeld dat zij moesten verhuizen (zonder terugkeer). Bewoners zijn nooit betrokken bij de renovatieplannen, ondanks de bewonersgerichte aanpak die volgens het NPRZ gevolgd zou moeten worden. Het Sociaal Plan – waarin uiteindelijk na bemoeienis van de bewonerscommissie een terugkeergarantie is opgenomen – is pas anderhalf jaar later vastgesteld. Toen waren er al veel huurders vertrokken. Volgens Vestia blijkt uit het vrijwillige vertrek van veel huurders dat zij achter het renovatieplan staan. Dat ziet de kantonrechter anders.

De manier waarop Vestia de huurders heeft geïnformeerd tijdens de bijeenkomst op 24 april 2019 en heeft aangeschreven in de opzegbrief van 26 november 2020 wekt de indruk dat zij geen keus hadden dan te vertrekken. Pas in de nieuwsbrief van februari 2021 staat voor het eerst dat een gang naar de rechter tot de mogelijkheden behoort, maar zoals het daar is opgeschreven lijkt het alsof de rechter dan altijd de vordering van Vestia zal toewijzen. […]

Weliswaar is [in de brief van Vestia aan de huurders] aangesloten bij de wettekst, maar huurders die geen juristen zijn hebben (wellicht) een nadere toelichting nodig. Het is goed denkbaar dat er meer verzet zou zijn geweest tegen de renovatieplannen – en dus in feite nog steeds is – als de huurders eerder en beter waren geïnformeerd over hun rechten. Dat is een reden om de resterende huurders een zorgvuldige procesgang te geven.”

Ook vond de rechter dat Vestia “zelf eerder in actie [had] kunnen komen” door bewoners die niet instemden met beëindiging van de huur eerder een dagvaarding te sturen.

Vestia ging tegen dit vonnis in hoger beroep, maar besloot na een eerste voorbereidende zitting in juli toch te schikken met de laatste huurder. Vestia biedt de huurder een extra financiële vergoeding en een goede terugkeerregeling met ingroeihuur over 5 jaar. De rechter heeft een vaststellingsovereenkomst opgesteld.

Ook de laatste huurder is inmiddels verhuisd, de woningen in Patrimonium’s Hof staan sinds half augustus leeg.

Patrimonium’s Hof

In het hele land doen huurders mee met de actie Wij Weigeren de Huurverhoging. Samen met Rotterdam voor 14 (FNV) organiseert de actiegroep in juni een aantal actiemomenten om ook Rotterdamse huurders en huurdersorganisaties op te roepen mee te doen:

• Zondag 5 juni , 14.00 – Lombardijen, station Rotterdam Lombardijen
• Zondag 12 juni – 14.00 – Schiebroek-zuid, metrostation Melanchtonweg
• Zaterdag 18 juni – 14.00 – Bloemhof, metrostation Maashaven

In de media is al volop aandacht besteed aan de actie, bijvoorbeeld bij Hart van Nederland, in een live interview bij het AD en bij RTV Oost, en in artikelen in onder meer het NRC, Parool, Tubantia, het Brabants Dagblad.

Wat houdt het in?

Voor veel huurders gaat op 1 juli de huurprijs omhoog. De actiegroep Wij Weigeren de Huurverhoging roept huurders en huurdersorganisaties op om deze huurverhoging niet te betalen, en in plaats daarvan de oude huur te blijven doorbetalen. Door dit te doen, maak je officieel bezwaar bij je verhuurder tegen de huurverhoging. De verhuurder moet dan binnen een bepaalde periode in actie komen. Doet de verhuurder dit niet of te laat (na 1 oktober), dan gaat de huurverhoging per 1 juli wettelijk gezien niet door. Gefeliciteerd, je hebt met succes de huurverhoging geweigerd!

Als de verhuurder het niet eens is met je bezwaar tegen de huurverhoging, dan moet dit worden voorgelegd aan de huurcommissie.

Lees hier de details in het stappenplan.

Er zijn in juni enkele online webinars die je als huurder of huurdersorganisatie kunt volgen, aanmelden kan hier:

• Donderdag 2 juni 10:30 – 12:00
• Dinsdag 14 juni 14:00 – 15:30

Je kunt je ook aanmelden voor de nieuwsbrief.