Initiatiefnemer Mustapha Eaisaouiyen sprak op de Dag tegen racisme (21 maart) bij de demonstratie op de Binnenrotte in Rotterdam over racisme en discriminatie door het woonbeleid.

Goedemiddag allemaal, mijn naam is Mustapha. Ook ik wil jullie bedanken dat jullie in zulke groten getale hiernaar toe zijn gekomen. Vandaag sta ik hier namens Recht op de stad. Voordat ik ga uitleggen wat de relatie is tussen Recht op de stad en deze Dag tegen racisme, wil ik kort stilstaan bij deze dag. Het feit dat deze Dag tegen racisme nog steeds moet bestaan is een schande voor de mensheid. Het betekent dat we nog harder moeten werken om racisme en discriminatie uit te bannen. Het raakt namelijk aan de wortel van de samenleving. Het raakt niet alleen ons maar ook onze kinderen. Ons doet het al pijn, moet je nagaan welke pijn je krijgt als je kind met discriminatie of racisme te maken krijgt. Wij moeten niet alleen onszelf wapenen tegen racisme en discriminatie maar ook onze kinderen moeten we daartegen wapenen.

Wat is Recht op de stad en welke relatie heeft Recht op de stad met deze Dag tegen racisme? Recht op de stad is een initiatief van vele bewonersgroepen, schrijvers, kunstenaars, fotografen en wetenschappers uit Rotterdam. Wij zien dat het woonbeleid van Rotterdam veel slachtoffers maakt. Deze mensen worden onder andere gediscrimineerd op basis van hun inkomen en krijgen daarnaast ook te maken met discriminatie op basis van etnische afkomst. De gemeente wil het niet eens bevolkingspolitiek noemen, omdat dat woord te beladen is. Noem het beestje bij zijn naam.

Dit is geen discriminatie door mensen. Dit is discriminatie door de gemeente Rotterdam. Ja, de gemeente Rotterdam discrimineert. Waarom laat de gemeente dit toe? Omdat het geld in het laatje brengt. Arme mensen worden gediscrimineerd omdat rijkere mensen meer geld opbrengen. Mensen in Rotterdam worden hun huizen uitgezet om een andere sociaaleconomische samenstelling van de bevolking te realiseren. Dit is discriminatie en deze vorm van discriminatie wil de gemeente niet erkennen.

Datzelfde geldt ook voor de Rotterdamwet. Deze wet is bedacht omdat migranten in een bepaalde wijk gelijk werden gesteld aan problemen. Deze wet bepaalt op basis van je inkomen of je in een bepaalde wijk of straat wel of niet mag wonen. De Rotterdamwet is door de gemeente Rotterdam bedacht en ingevoerd. Die wet discrimineert ook. En deze wet discrimineert al 15 jaar. En andere gemeenten in Nederland zijn nu ook de Rotterdamwet gaan toepassen en nog meer gemeenten willen het. En zo wordt discriminatie in stand gehouden

En niet alleen de gemeente Rotterdam discrimineert maar ook de rijksoverheid discrimineert. De overheid heeft namelijk de zogenaamde Leefbaarometer bedacht en ingevoerd. Deze Leefbaarometer zegt iets over de leefbaarheid van een buurt. En weet u wat volgens deze meter de leefbaarheid van een buurt mede bepaalt? Je nationaliteit en je migratieachtergrond. Volgens deze meter is het zo: hoe meer niet-westerse mensen in een buurt wonen, hoe slechter de leefbaarheid van de buurt. En als een kind uit een niet-westers gezin in deze buurt geboren wordt, dan is dat dus ook slechter voor de buurt. Dat is de harde realiteit mensen. Niet alleen de ouders worden gediscrimineerd maar ook hun kinderen staan met 1-0 achter vanaf het moment dat ze geboren worden. Dit is een voorbeeld van institutioneel racisme.

De Leefbaarometer wordt ook door woningcorporaties gebruikt om een buurt aan te wijzen als sloopgebied. Woningen worden dus op discriminerende gronden gesloopt. Sterker nog: een woningcorporatie als Vestia heeft in haar hoger beroep tegen bewoners uit de Tweebosbuurt documenten naar het Gerechtshof in Den Haag gestuurd, waarin staat dat allochtonen een negatieve associatie bij de Afrikaanderwijk zijn. Vestia durft dus documenten naar het Gerechtshof op te sturen waarin staat dat allochtonen een negatieve associatie zijn. Discriminatie wordt niet meer geheim gehouden maar is nu ook out in the open. Laat dat even inzinken mensen!

Hoe leg je dit kinderen uit als ze aan hun ouders vragen waarom zij moeten verhuizen? Dan moet je dus als ouder liegen of de waarheid spreken. Dat is een duivels dilemma. Liegen kan niet en de waarheid is te hard. Je moet dus uitleggen dat je te weinig verdient en dat je gezien wordt als een allochtoon. Dat is de realiteit die ze van jongs af aan meekrijgen.

En het wrange is, dat het vaak bejubelende Nationaal Programma Rotterdam Zuid dit document met deze argumenten voor sloop opgesteld heeft en Vestia neemt het klakkeloos over. Dus het NPRZ discrimineert en de woningcorporatie neemt het over. Deze beleidsmakers leven in een bubbel waarin discriminatie volgens hen alleen in Amerika voorkomt. Maar hier in Nederland is het ook de gemeente die discrimineert, het NPRZ die discrimineert en de woningcorporatie die discrimineert. En ze houden allen een hand boven elkaars hoofd. En dan durven sommigen nog te roepen dat institutionele discriminatie niet bestaat. Zij bestaat HIER en NU. Niet in andere landen, niet ver hier vandaan maar hier in Rotterdam.

En wat te denken van discriminatie op de huurmarkt. In Den Haag is vorige maand nog aangetoond dat verhuurmakelaars willen meewerken aan discriminatie als daar om gevraagd wordt en niet alleen op basis van etnische afkomst maar ook op basis van seksuele geaardheid. Het is sowieso al bijna onmogelijk om aan een huurwoning te komen. Wachttijden tussen de 10 en 15 jaar zijn inmiddels normaal, maar als je Hassan heet of je bent homoseksueel dan sta je nog verder achteraan in de rij. Dat is wat er nu in Nederland gaande is. En dat is niet nieuw! In 2016 werd een moslima door een verhuurder gediscrimineerd vanwege haar hoofddoek. In 2018 is er een onderzoek in Rotterdam gedaan waaruit bleek dat 90% van de verhuurmakelaars discrimineert. Discriminatie is strafbaar! Denkt u dat deze verhuurmakelaars aangeklaagd zijn wegens discriminatie? Het antwoord laat zich denk ik wel raden.

En dan nog grijpen sommige politieke partijen het tekort aan woningen aan om arbeidsmigranten en asielzoekers de schuld van het woningtekort te geven. Het is niet de schuld van een ander dat jij geen andere woning kan vinden. Het is de schuld van het falend overheidsbeleid.

De Speciale Rapporteur voor huisvesting van de Verenigde Naties zegt dat iedereen ongeacht inkomen of ras zich vrij moeten kunnen vestigen. De overheid moet volgens de richtlijnen van de Verenigde Naties mensen gelijke toegang tot huisvesting garanderen en discriminatie bestrijden. Maar in Rotterdam – maar ook in Amsterdam en in Utrecht en in andere delen van Nederland – is er geen gelijke toegang tot huisvesting en wordt discriminatie op basis van inkomen niet bestreden. In Rotterdam worden zogenaamde achterstandswijken aangepakt. Op deze manier pakken de gemeente en de woningcorporaties wijken met meer mensen met een migratieachtergrond aan. Deze huurders moeten wijken voor de zogenaamde middenklasse. Op deze manier wordt je inkomen geracialiseerd.

We kennen allemaal wel de voorbeelden van de volksbuurten. Deze bewoners worden verdreven omdat ze een te laag inkomen hebben en omdat er veel mensen met een migratieachtergrond wonen. Het is discriminatie op klasse, waarbij mensen met een kleur twee keer geraakt worden. Volksbuurten worden vaak afgeschilderd als achterstandsbuurten, maar vaak zijn het de gemeente en de woningcorporatie die de buurt, de woningen en de voorzieningen laten verwaarlozen. En waar moet je naartoe als je als bewoner van zo’n buurt van dat label ‘achterstandsbuurt’ af wil? Waar kun je terecht? Eenmaal een label opgeplakt krijgen is een label voor de rest van je leven.

Het zijn de volksbuurten met een lager dan gemiddeld inkomen en meer mensen met een migratieachtergrond die ALTIJD plaats voor anderen moeten maken, omdat die buurten in ‘disbalans’ zouden zijn en mengen zogenaamd goed voor hen zou zijn. Dat wordt met een mooi woord herstructurering genoemd. Recht op de stad noemt dit gentrificatie. Maar als je de gemeente vraagt wanneer er nu eindelijk gemengd gaat worden in de rijkere overwegend witte buurten dan blijft het oorverdovend stil. Die buurten zijn niet in disbalans. Disbalans komt dus alleen voor in de armere buurten met vaak overwegend meer mensen met een migratieachtergrond.

Een soortgelijk probleem vinden wij bij verkamering. Als veel woningen worden opgedeeld in kleinere kamers die dan vervolgens verhuurd worden, is dat vaak geen probleem als dat gebeurt in de zogenaamde achterstandswijken, maar zodra dat gebeurt in een rijkere overwegend witte buurt dan is de gemeente wel bereid om op te treden. Hoe lang denken de gemeenten dit vol te kunnen houden? Wij roepen Rotterdam op om haar discriminerende woningbeleid te wijzigen.

Nederland heeft discriminatie op basis van inkomen ondanks aandringen van de Verenigde Naties nog steeds niet in de grondwet opgenomen. Terwijl onze zuiderburen en andere landen dit wel gedaan hebben. Recht op de stad strijdt tegen deze vorm van discriminatie op de woningmarkt. Wij vinden dat wonen een mensenrecht is ongeacht je inkomen of etnische afkomst. Recht op de stad wil discriminatie en institutionele vernedering van mensen met een laag inkomen, ongeacht migratieachtergrond, uitbannen. Wij willen dat er niet langer gentrificatiebeleid via stedenbouwkundige ingrepen gevoerd wordt. Daarom willen wij het idee van de gemeente Rotterdam, van ‘wijken in balans’ vervangen door ‘wijken voor IEDEREEN’. Wij willen dat de Rotterdamwet NOOIT meer toegepast wordt. En wij willen dat er geen leefbaarometers worden gebruikt waar bepaalde bevolkingsgroepen worden geoormerkt als slecht voor de leefbaarheid.

Ik wil tenslotte jullie aandacht vragen voor mensen met een handicap of chronische ziekte. Er is zoals jullie allemaal wel weten een woningcrisis gaande en deze woningcrisis raakt mensen met een chronische ziekte of handicap het hardst. Deze mensen kunnen nog moeilijker aan een woning komen. Dat is ook discriminatie. De meeste woningen zijn voor deze mensen niet geschikt. Dat is in strijd met het VN-Verdrag Handicap. Ook de meest kwetsbaren worden dus op de woningmarkt in Nederland gediscrimineerd.

Kortom, de stad is van ons allemaal!

Wij hopen dat u zich bij ons wil aansluiten in onze strijd voor een rechtvaardig en sociaal woonbeleid in Rotterdam.

Ik dank jullie voor jullie aandacht!