Bewoners van de Burgemeester Roosstraat 25 tot 35 willen hun woningen van de gemeente kopen en een wooncoöperatie oprichten. De gemeente stelde de vraagprijs vast op 1,5 miljoen euro. Deze week schreven de bewoners, verenigd in Bewonersvereniging De Roos, onderstaande brandbrief. De gemeenteraad sprak erover in het actualiteitendebat van 17 februari. Rijnmond maakte een reportage. Update 23 februari: Projectontwikkelaar krijgt panden Roosstraat voor 1 euro, de buren moeten 1,5 miljoen betalen.
Maandag 21 februari gaat Doordenkavond #6 over coöperaties en andere vormen van ontwikkeling, eigendom en beheer (Leeszaal west, gratis, 20:00-22:00 uur).
—
L.S.,
Rotterdam heeft ingezet op het stimuleren van coöperatieve woonvormen. Naar aanleiding van een oproep daartoe door de gemeenteraad, heeft dit zelfs tot een Actieplan coöperatieve woonvormen geleid, met als doel initiatieven op weg te helpen en tot een aantal pilots te komen. Alhoewel de Gemeente mooie sier maakt met dit Actieprogramma, is de werkelijkheid voor de deelnemende groepen minder rooskleurig – of zelfs desastreus.
Wij, De Roos, zijn de 17 buren in het blokje “De Roos” in de Burgemeester Roosstraat. We zijn ook één van de deelnemers in zo’n pilot van het Actieprogramma.
Bewonersvereniging De Roos bewoont en beheert de woningen aan de Burgemeester Roosstraat 25-35 al zo’n 20 jaar. In 2000 hebben wij een opstalovereenkomst met de Gemeente gesloten voor een periode van 10 jaar. Deze is na 2010 telkens stilzwijgend verlengd.
In 2020 hebben wij contact gezocht met de Gemeente: de panden hebben inmiddels ingrijpend onderhoud nodig (funderingen, achtergevel) en zijn in de huidige toestand niet meer toekomstbestendig. Wij hebben de Gemeente in november 2020 verzocht om ofwel de opstalovereenkomst te verlengen, of de panden aan te kunnen kopen. De gemeente heeft daarop aangegeven het gesprek over een eventuele verlenging niet aan te gaan, maar dat over eventuele verkoop wel te spreken valt.
In 2021 is duidelijk geworden dat deze eventuele aankoop binnen de kaders van het Actieprogramma werd geplaatst – waarmee wij één van de pilots zijn geworden. Tegelijkertijd heeft de Gemeente gemeend de opstalovereenkomst éénzijdig te moeten opzeggen, waarvan wij op 27 juli 2021 per gerechtsdeurwaarder van op de hoogte zijn gebracht. In de opzegging is geen enkele motivatie meegegeven – maar de opstallen moeten per 27 juli van dit jaar leeg worden opgeleverd. Hiermee zijn de bewoners en leden van vereniging De Roos door de Gemeente in een bijzonder precaire situatie gemanoeuvreerd. De pilot moet slagen. In oktober 2021 ontvangt de vereniging een voorreservering onder voorwaarden: een vaste koopsom van anderhalf miljoen, renovatieplicht, en middenhuur. Uitgelegd wordt dat de tijdspaden, koopprijs én voorwaarden niet onderhandelbaar zijn. Van de vereniging wordt een sluitende business-case verwacht op basis van gestelde voorwaarden.
Na maanden van werk door de vereniging, maar ook van externe adviseurs, moeten we echter concluderen dat dit traject vanaf het begin onhaalbaar is geweest. Door de combinatie van de vraagprijs en de hoge bouwkosten moet door de vereniging circa 6 miljoen euro worden geïnvesteerd. De daaruit resulterende huren vallen ver boven de maximaal toegestane middenhuur. Er is op basis van de eisen van de Gemeente eenvoudigweg geen sluitende businesscase te maken – iets wat de gemeente zelf óók had kunnen uitrekenen.
Als pikant detail is de voorreservering op het laatste moment – vlak voor het indienen van onze business-case – door de Gemeente ingetrokken, op basis van haar interpretatie van het zg. ‘Didam’-arrest.
Het treurige resultaat is dat we als vereniging maandenlang aan het lijntje zijn gehouden. En daar sta je dan, als vereniging. We hebben hier honderden uren werk hier ingestoken. Maar daar sta je ook als bewoners: opstalovereenkomst opgezegd, warme interesse van de Gemeente over onze vorderingen voor de lege oplevering deze zomer – maar nooit een redelijke kans gekregen om de panden te verwerven.
In de inleiding tot het Actieprogramma stelt de wethouder: “Wij proberen initiatiefnemers zo goed mogelijk te ondersteunen om hun ideeën uit te werken tot haalbare en realistische plannen. Er zijn nog veel dingen die we moeten leren, maar die uitdaging gaan we samen met de initiatiefnemers aan.” De brochure laat prachtige plaatjes van spelende kinderen, jonge gezinnen en warm zittende senioren zien. In de werkelijkheid van de stad worden die kinderen, gezinnen en senioren straks hun huis uitgezet. Buur Sarah op 35 staat op het punt te bevallen. Oma Lenie op 29 kan het nog nauwelijks bevatten dat ze na een heel leven in deze straat straks haar “wooncarrière” elders mag zoeken. Haar toenemende vergeetachtigheid maakt de paniek er niet minder om.
In deze pijnlijke, teleurstellende ervaringen staan we niet alleen. Een korte rondgang langs andere initiatieven tot wooncoöperatie laten zien dat er nogal willekeurig lijkt te worden omgegaan met ondersteuning van pilotgroepen, dat niemand zich écht serieus genomen voelt, en – nog wel het belangrijkst – er nog niets van de grond is gekomen.
Dus vragen wij u: stad, is dit hoe je met je participerende burgers om wilt gaan? Raadsleden: is dit waartoe het Actieplan moet leiden? En wethouder: is inderdaad dit hoe u de uitdaging met de initiatiefnemers aan wilde gaan?
Rotterdam, 15 februari 2022
Website Bewonersvereniging De Roos
Foto: Joke Schot (lancering Recht op de stad 7 maart 2021)