D66, Leefbaar Rotterdam, VVD en CDA dienden afgelopen week een motie in die vraagt om de grondprijs voor sociale huurwoningen te verdubbelen. Recht op de stad reageert.

D66 wil de middengroepen in de stad aan betaalbare nieuwe woningen helpen. Nobel en nodig, want Rotterdam moet werken aan een stad voor iedereen. Samen met VVD, CDA en Leefbaar Rotterdam komt D66 echter met het voorstel de grondprijs van sociale huurwoningen te verdubbelen, om daarmee ‘de nodige woningen in het middensegment te bouwen’.

RODS vraagt zich af wanneer D66 niet alleen in woorden, maar ook in daden het oude woonbeleid achter zich laat.

Als eerste
De grondprijs voor sociale woningen wordt vastgesteld als een normbedrag. Net zoals de huren voor de sociale woningen gereguleerd zijn. De bouwkosten zijn fors gestegen in de afgelopen periode. De middelen van corporaties om te investeren in nieuwbouw en verduurzaming zijn met de verhuurdersheffing beperkt. Als het in de lengte niet is te vinden, moet het in de breedte. De Rotterdamse corporaties zijn unaniem: een hogere grondprijs leidt tot minder sociale woningen. Lees hier de reactie van Woonstad Rotterdam.

Als tweede
Het middensegment dat D66 tussen wal en schip wil opvangen zijn verpleegkundigen, leraren en brandweermannen die een maandelijkse huur tussen €730 en €1000 kunnen opbrengen. De cijfers die De Roon opdist spreken boekdelen. Slechts 16% van de bouwproductie zit in dit segment, 34% van de woningen zijn sociaal en 47% van de gerealiseerde woningen is duurder dan €1000 per maand.
Waarom stagneert de bouw in het middensegment?
Het antwoord is simpel: de commerciële businesscase is sneller rond te krijgen in het hoge segment. Onder druk van de markt heeft de gemeente voor verschillende locaties haar middenhuurprogramma los gelaten ten gunste van duurdere huur. Daardoor blijft de bouwproductie op stoom en maakt de markt z’n rendement. Gevolg is dat de totale woningvoorraad uit balans wordt getrokken.

Als derde
Het voorstel van D66 is concreet in de verhoging van de grondprijs, maar blijft vaag in de wijze waarop die extra middelen kunnen leiden tot meer woningen in het middensegment.
Gaat de gemeente die zelf bouwen? Gaat ze grondprijskorting aan marktpartijen geven, zodat die het overeengekomen bouwprogramma alsnog kunnen realiseren? Het voorstel is in disbalans. Er is eigenlijk maar één direct effect van de voorgestelde verhoging, en dat is duidelijk verwoord door de Rotterdamse corporaties: minder sociale huurwoningen.

Wil D66, en in haar kielzog de andere partijen die zich opwerpen voor het middensegment serieus het verschil maken? Dan is het beleid voor gemeentelijke grond en vastgoed inderdaad een belangrijk instrument. Zorg dat er daarin tussen de commerciële ontwikkeling en de sociale sector ruimte komt voor de realisatie van middenhuur door coöperaties. Onderzoek of gronduitgifte in erfpacht perspectief geeft voor middenhuur die ook op de lange termijn betaalbaar blijft. Houd als gemeente de rug recht, in de onderhandeling met de markt. Maak actief grondbeleid, in plaats van het ene gat te dichten met het andere.

Lees hier de opinie van D66-raadslid Robin de Roon in het AD van 17 juli 2021.