De verhuurderheffing is afgeschaft. Daar hoeven we niet meer over ‘door te denken’, maar des te meer over wat woningcorporaties met dit geld moeten doen. Want hoe gaan woningcorporaties om met de maatschappelijke opgaven uit de stad? In de afgelopen decennia zijn woningcorporaties verzelfstandigd en zijn ze zich gaan gedragen als vastgoedondernemers. Daarbij zijn ze zich op een kleinere doelgroep gaan richten: geen woningen meer voor middeninkomens, maar alleen de laagste inkomens, en de huren werden aan marktprijzen gebonden.
Op deze doordenkavond gaan we met Mirthe Biemans, Arjen Zandstra en Fouad Akka dieper op deze vraagstukken in. De avond wordt gemodereerd door Hasna El Maroudi en fotograaf Joke Schot en publicist Roland Huguenin nemen je mee in hun foto- en verhalenserie ‘Portretten van de laatste Tweebossers’.
Maandag 31 januari | Het Gemaal op Zuid | 20.00 – 21.30 uur | Er kunnen 20 mensen op locatie aanwezig zijn, meld je hier aan.
De avond is ook rechtstreeks online te volgen via het YouTube-kanaal van AIR (aanmelden niet nodig)
Sprekers
Mirthe Biemans, adviseur wonen en wijken bij Circusvis en voorheen manager strategie bij Woningstichting Rochdale, neemt ons mee in het verhaal over de woningcorporaties, ontstaan als een beweging van betrokken burgers die streefden naar verbetering van hun woon- en leefomstandigheden.
Arjen Zandstra, regisseur strategie bij woningcorporatie De Wooncompagnie, gaat in op de steeds sterkere werking van het marktdenken in de woningcorporaties. Dat marktdenken leidt ertoe dat sociale huurwoningen in het centrum door de hoge marktwaarde niet meer verhuurd worden aan de primaire doelgroep en zelfs overgaan naar de vrije sector.
Fouad Akka van de Klantenraad van Woonstad Rotterdam gaat in op wat er op papier staat over zeggenschap van de huurders. Hoe functioneert het feitelijk en hoe zou het – ook op papier – beter kunnen?
Leesvoer
Wil je vooraf alvast wat lezen of je achteraf verdiepen? Dit is de doordenk lees-, kijk- en luisterlijst #5:
In aanloop naar de verkiezingen 2022 programmeert Recht op de stad in samenwerking met AIR zeven publieke avonden waarop we een woonkwestie publiek doordenken. Lees meer over het programma in de aankondiging Wijzer over wonen: doordenkavonden in aanloop naar verkiezingen.
Duizenden Rotterdamse woningen worden gesloopt, om plaats te maken voor nieuwbouw. Maar is renoveren niet beter voor het milieu? En tot in hoeverre speelt die vraag mee in de Rotterdamse beleidskeuze om wél te slopen om plaats te maken voor nieuwbouw? Tot in hoeverre wordt er structureel nagedacht over de CO2-emissie, bouw- en sloopafval, uitputting van grondstoffen en uitstoot nodig voor de productie en transport van bouwmateriaal? En hebben inzichten uit de wetenschap en van pioniers in de architectuur invloed op het woonbeleid? Spoiler: te weinig.
In de vierde doordenkavond van Recht op de stad en AIR gaan we daarom samen met Elizabeth Poot, Jan Jongert en Jan Willem van de Groep in op inzichten en technieken rondom duurzame woningbouw. B.Ruiz, Marjolein en Jan Modaal van Extinction Rebellion spelen strijdliederen. Agnes Verwij modereert.
Fiscale vergroening in de bouw. Onderzoek van o.a. Superuse en Copper8. Wat zou een belastingverschuiving van arbeid naar grondstoffen betekenen voor de business case van circulair bouwen?
In aanloop naar de verkiezingen 2022 programmeert Recht op de stad in samenwerking met AIR zeven publieke avonden waarop we een woonkwestie publiek doordenken. Lees meer over het programma in de aankondiging Wijzer over wonen: doordenkavonden in aanloop naar verkiezingen.
De doordenkavonden worden wisselend in Leeszaal West en Het Gemaal op Zuid georganiseerd.
In Rotterdam staan duizenden woningen op de rol om gesloopt te worden. Daar komt nieuwbouw voor in de plaats. Wat is de impact op het klimaat van deze beleidskeuze? Je voelt aan je water dat renoveren duurzamer zou zijn, maar is dat ook zo? Elizabeth Poot schetst het vertrekpunt. Jan Jongert, mede-oprichter van Superuse Studios en Jan Willem van de Groep, o.a. initiator van de Stroomversnelling, duiken de diepte in en delen hun kennis over de ecologische voetafdruk van sloop/nieuwbouw versus renovatie. B.Ruiz, Marjolief en Jan Modaal van Extinction Rebellion verzorgen een muzikaal intermezzo. Moderator Agnes Verweij.
Maandag 10 januari | online vanuit Leeszaal Rotterdam West: de avond is rechtstreeks te volgen via het Youtubekanaal van AIR (aanmelden niet nodig) | 20.00 -21:30 uur
Sprekers
Elizabeth Poot, stedenbouwkundige en oud-ambtenaar van de gemeente Rotterdam en mede-initiatiefnemer van Recht op de stad Rotterdam, geeft een beeld van de mogelijkheden en afwegingen bij renovatie en sloop in Rotterdam op dit moment.
Jan Jongert, architect en mede-oprichter van Superuse Studios, ontving met zijn collega’s dit jaar de ARC21 Oeuvre Award, een belangrijke Nederlandse ontwerpprijs. Voor pionier Superuse is een ontwerp niet het begin van een lineair, maar een circulair proces, een fase in een lopende cyclus van creëren en recreëren, gebruiken en hergebruiken. Voorbeelden van hun werk zijn de oogstkaart.nl, Blue City (2017) en Buitenplaats Brienenoord (2020). Tevens draagt Superuse al decennia bij aan bewonersinitiatieven die collectieve huisvesting willen realiseren.
Jan Willem van de Groep was verbonden aan de Energiesprong, een rijksoverheidsprogramma voor verduurzaming van de gebouwde omgeving. Hij initieerde onder andere de Stroomversnelling, een samenwerkingsverband van bouwers en corporaties om door innovatie en industrialisatie (goedkoper, beter, duurzamer) woningen renoveren. Van de Groep is een pleitbezorger van biobased bouwen en werkt aan het opzetten van Gideon, een transitiebeweging die de CO2 uitstoot in de bouwsector drastisch wil verminderen.
Fiscale vergroening in de bouw. Onderzoek van o.a. Superuse en Copper8. Wat zou een belastingverschuiving van arbeid naar grondstoffen betekenen voor de business case van circulair bouwen?
In aanloop naar de verkiezingen 2022 programmeert Recht op de stad in samenwerking met AIR zeven publieke avonden waarop we een woonkwestie publiek doordenken. Lees meer over het programma in de aankondiging Wijzer over wonen: doordenkavonden in aanloop naar verkiezingen.
De huizenmarkt kraakt. Tegenover mensen die roepen ‘bouwen, bouwen, bouwen’ staan anderen die stellen dat de hoge huizenprijzen niet het gevolg zijn van te weinig huizen, maar teveel geld. Beide partijen duiken hun eigen posities in en het debat komt tot stilstand.
Ondertussen worden de verschillen groter en dit heeft het meeste gevolg voor mensen met minder geld: starters, studenten, midden- en lage inkomens. In de derde doordenkavond van Recht op de stad en AIR gaan Matthijs Korevaar, Kees Jonker, Bart Kesselaar en Piet Vollaard samen met Arie Lengkeek in op het Rotterdamse beleid en de woonvoorraad.
In aanloop naar de verkiezingen 2022 programmeert Recht op de stad in samenwerking met AIR zeven publieke avonden waarop we een woonkwestie publiek doordenken. Lees meer over het programma in de aankondiging Wijzer over wonen: doordenkavonden in aanloop naar verkiezingen.
De doordenkavonden worden wisselend in Leeszaal West en Het Gemaal op Zuid georganiseerd.
Het idee van ‘menging’ – het creëren van diverse wijken – speelt al 75 jaar een grote rol in het Nederlandse woonbeleid. Voor de gezonde toekomst van een stad, zo is het idee, moeten lage inkomens gemengd worden met middeninkomens en hoge inkomens. De gemeente Rotterdam heeft het bij menging over ‘wijken in balans’. In de praktijk betekent dit vooral sloop en minder sociale huurwoningen en meer (midden)dure woningen. En het positieve effect valt tegen. Is deze beleidsfabel dan nog wel houdbaar? Op de tweede doordenkavond van Recht op de stad en AIR problematiseren we het idee van ‘menging’ als beleidsinstrument. Samen werken we aan een alternatief verhaal.
André Ouwehand neemt ons mee door de geschiedenis van menging. Nicky Pouw vertelt over haar onderzoek in Venserpolder in Amsterdam Zuidoost en hoe zij samen met bewoners probeert het beleid voor hun wijk te beïnvloeden. Harriët Duurvoort leest een column voor en Rineke Kraaij praat de avond aan elkaar. Was je er niet bij? Of wil je het nog eens nalezen? Lees dan dit verslag.
Fa•bel (de; v(m); meervoud: fabels, fabelen)
1. Kort moraliserend verhaal met dieren of zaken als handelende personen 2. Verzinsel
Mengen is niet dom, áls je het slim doet
André beschrijft in vogelvlucht de geschiedenis van ‘menging’ en vertelt over onderzoek naar het effect. Want mengen, waarom willen beleidsmakers dat eigenlijk?
Met menging willen beleidsmakers segregatie, het gescheiden wonen van huishoudens met lage- en hogere inkomens, tegengaan. Dat zou moeten leiden tot een positief effect van een buurt op het welzijn van bewoners. Kansarme bewoners zouden zich kunnen optrekken aan kansrijke bewoners. Het zou concentraties van kwetsbare groepen en de daarmee gepaard gaande overlast verminderen. Menging zou de verschillen moeten verkleinen en de problemen moeten oplossen.
Het idee van menging gaat terug naar de 19e eeuw en Engeland. Na de Tweede Wereldoorlog werd het ideaal van een klasseloze maatschappij de voedingsbodem voor het ontwikkelen van de ‘ideale wijk’. De ideeën zakten even weg, maar kwamen in de jaren ’80 weer terug. Segregatie zou moeten worden tegengegaan om ‘getto’s’ als in Amerika te voorkomen. Toen werd menging de basis voor wijkaanpak in Nederland.
Praat met mensen
Ook het Rotterdamse beleid is sterk gericht op menging. Hij geeft als voorbeeld het Nationaal Programma Rotterdam Zuid, dat de concentratie kansarmen in Rotterdam Zuid wil tegengaan. Het is ook het uitgangspunt van de Woonvisie.
Menging van wijken heeft wel een positief effect op de leefbaarheid, de reputatie van de wijk en het draagvlak voor bepaalde voorzieningen. Maar gemengde wijken lossen sociale achterstanden niet op. Leefbaarheidsproblemen worden vooral verdund. Menging heeft echter ook duidelijke negatieve effecten: lage inkomens moeten wijken voor hogere, en het mengen van een wijk verzwakt sociale relaties. Toch is mengen niet altijd slecht, zegt André, maar je moet je niet blindstaren op percentages. Práát met mensen. Sluit aan bij ambities van mensen in de wijk zelf. Wat hebben mensen zelf nodig om vooruit te komen? Welke stappen willen ze bijvoorbeeld zelf op de woningmarkt zetten? Zorg dat bewoners zich in de aanpak herkennen.
Video: presentatie André
De mens in de economie
Lange tijd vroeg de tweede spreker op de avond Nicky zich af: waar zijn de mensen in de economie? Het ging alleen maar om geld en groei. Groei was een doel op zich, daar zou iedereen van profiteren door het ‘trickle-down’ effect, ook de laagst betaalden en meest kansarmen. Maar dat was niet het geval, de ongelijkheid nam alleen maar toe. Sinds 2008 vertelt de economie eindelijk een nieuw verhaal en dit verhaal heeft tijdens de coronacrisis weer meer kracht gekregen. Het vraagt: hoe kunnen we welzijn in de economie centraal stellen?
In dit nieuwe denken over economie is groei slechts een middel. Het doel is een duurzame en inclusieve samenleving. Dit heet de welzijnseconomie. Nicky schreef er een boek over, Welzijnseconomie: Hoe en waarom de economie moet veranderen en past dit nieuwe denken toe in haar onderzoek.
Anders leren denken
In de Venserpolder in Amsterdam werkt ze, op verzoek van de gemeente, samen met bewoners aan indicatoren die kunnen meten hoe het met mensen in de wijk gaat. Ze kijken bijvoorbeeld naar stress en eenzaamheid en groen en ontspanning. De vraag die centraal staat is: Hoe kun je samen met bewoners bepalen wat een goede wijk is?
Vanuit welzijnseconomie, vertelt Nicky, kijk je naar wat er al is, waar je op kunt voortbouwen en wat je sterker kunt maken. Daarom betrekken we bewoners uit de wijk. Via hen krijgen we bijvoorbeeld zicht op mensen die in statistieken onzichtbaar blijven. Op deze manier beleid maken is wel een stuk complexer, want het is geen simpele optelsom meer. Economen, beleidsmakers en politici moeten op een andere manier leren denken.
Video: presentatie Nicky
Nieuw vocabulaire
Om tot een nieuw verhaal te komen, is een nieuw vocabulaire nodig. Tijdens de doordenkavond maakten we woordwolken om de woorden te verzamelen die we nodig hebben. Hieruit bleek dat de beleidsmatige kijk, de focus op welzijn en het subjectieve perspectief van een bewoner bij de sprekers andere accenten krijgen:
In de eerste wolk (links), gebaseerd op het idee van menging uit de presentatie van André, valt op dat vooral over bewoners wordt gesproken: sterke schouders, tweedeling, rolmodellen, migratieachtergrond, homogeniteit, etc. In het vocabulaire van de welzijnseconomie uit het verhaal van Nicky (rechts) komt de bewoner en vooral hun perspectief meer naar voren, het verhaal dat met bewoners wordt geschreven. Indicatoren als stress, groen en veiligheid zijn belangrijk in het verhaal en ook het bestuurlijk pragmatisme, welzijn in de wijk en eigenaarschap.
Persoonlijk perspectief
In de laatste woordenwolk, op basis van de voorgelezen column van Harriet, komt dit subjectieve perspectief nog sterker tot uitdrukking: matraspanden, wietpanden, stapelbedden en woonuitbuiting zijn aan de orde van de dag:
Harriët vertelt in haar column over haar buurtleven in Carnisse. Vloek van Carnisse is de woonuitbuiting door huisjesmelkers, vertelt ze. De strijd tegen huisjesmelkers is verloren. De handdoek is door de gemeente al in de ring gegooid voor er ook maar een stootje is uitgedeeld. Toch woont ze nog steeds graag in Carnisse. Ze heeft contact mensen van allerlei afkomst en inkomensniveaus. “Ja, ook met mensen waarvan ik eerst dacht, daar moet ik niets van hebben!”, lacht ze. Ze merkt dat dat positief effect heeft.
De ironie is: deze menging heeft plaatsgevonden zonder dat er ooit in de buurt geïnvesteerd is. Sterker nog, de gemeente wilde de Fazantstraat slopen om plaats te maken voor hogere inkomens, maar had niet door dat die inkomens daar al woonden. Menging door sloop is gemakzuchtig besluit Harriët. Menging is typisch Rotterdams, dat gebeurt toch wel, of je dat nu wilt of niet.
Video: column Harriët
Leesvoer
Nog niet uitgedacht? Dit is de doordenk lees-, kijk- en luisterlijst #2:
In aanloop naar de verkiezingen 2022 programmeert Recht op de stad in samenwerking met AIR zeven publieke avonden waarop we een woonkwestie publiek doordenken. Lees meer over het programma in de aankondiging Wijzer over wonen: doordenkavonden in aanloop naar verkiezingen.
Recht op de stad maakt zich hard voor de betaalbaarheid van het wonen in Rotterdam. In deze derde doordenkavond gaan we daarom in op twee kanten van die vraag. Welke krachten bepalen de prijs van het wonen? En hoe ontwikkelt de Rotterdamse woningvoorraad zich in dat krachtenveld?
Maandag 13 december | Online vanuit het Gemaal op Zuid: de avond is rechtstreeks te volgen via het YouTube-kanaal van AIR (aanmelden niet nodig) | 20.00 – 22.00 uur
Sprekers
Matthijs Korevaar (econoom/woningmarktonderzoeker EUR) over dure huizen, veel geld? Hoe bepalen financiën hoeveel woningen waard zijn en wie ze bezit? Waarom zijn jubeltonnen en startersleningen niet de oplossing, maar het probleem? Welke financiële strategieën kunnen ons uit de wooncrisis helpen; en gelijk de alsmaar toenemende vermogensongelijkheid in Nederland verkleinen? Moeten we wachten op Den Haag of kan de gemeente Rotterdam ook iets doen?
Kees Jonker (journalist/blogger) reconstrueert de berekeningen van de sociale woningvoorraad die ten grondslag liggen aan de gemeentelijke Woonvisie; en aan de recente evaluatie van dit beleid. De gemeentelijke berekeningen kloppen voor geen meter of – zoals dat netjes heet – dienen te worden genuanceerd. Onder andere vanwege de inschattingen van betaalbare woningen op de particuliere huurmarkt en de koopmarkt. Al dat gegoochel met cijfers levert uiteraard geen enkele extra nieuwe sociale huurwoning op. Maar hopelijk leidt het er wel toe dat misverstanden over de sociale voorraad uit de wereld worden geholpen.
Bart Kesselaar (Havensteder) over de (openbare en ‘geheime’) positie van woningcorporaties hierin.
Intermezzo van Piet Vollaard. Hij dwaalt met ons door ‘The Babylonian Tower of modernity’ van Carlijn Kingma.
Moderator: Arie Lengkeek
Leesvoer
Wil je vooraf alvast wat lezen of je achteraf verdiepen? Dit is de doordenk lees-, kijk- en luisterlijst #3:
‘Niet alleen VVD telt mee‘ (artikel, Kees Jonker). Over de sommetjes rond de sociale huisvoorraad.
In aanloop naar de verkiezingen 2022 programmeert Recht op de stad in samenwerking met AIR zeven publieke avonden waarop we een woonkwestie publiek doordenken. Lees meer over het programma in de aankondiging Wijzer over wonen: doordenkavonden in aanloop naar verkiezingen. Lees hier een verslag van de eerste doordenkavond over grond.
Woonbeleid en grondbeleid zijn met elkaar verweven. Elk gesprek over wonen, van kopen en sociale huur tot alternatieve woonvormen, loopt vast als het niet ook is verankerd in grondbeleid. Hoe bepalen grondwaardes wat er gebeurt in de stad? En als we een ander woonbeleid willen, wat moet er dan veranderen aan ons grondbeleid? Tijdens de eerste doordenkavond van Recht op de stad en AIR zoeken we een antwoord op deze vragen.
Edwin Buitelaar en Gerben Kamphorst leggen uit wat grondbeleid is en hoe en op precies welk moment je wél kans maakt om het grondbeleid niet alleen op commerciële opbrengsten en de hoogste prijs in te richten. Keimpe de Jong maakt ons strijdvaardig met strijdlustige liederen en Arie Lengkeek praat de avond aan elkaar. Was je er niet bij? Of wil je het nog eens nalezen? Lees dan dit verslag, dat we beginnen met een lied.
Mini-college grondbeleid, misverstanden ontkracht
Beeld: Joke Schot
De eerst spreker, Edwin Buitelaar, is senior onderzoeker bij het Planbureau van de Leefomgeving en professor Land and Real Estate bij de Universiteit Utrecht. Hij legt uit hoe grondbeleid werkt. De belangrijkste uitspraak daarbij is: de huizenprijzen zijn niet hoog omdat de grond duur is. Nee: de grond is duur omdat de huizenprijzen hoog zijn. Vervolgens ontkracht hij voor ons drie misverstanden:
Voor betaalbaar wonen is het noodzakelijk dat de gemeente de grond bezit. De gemeente hoeft grond niet in bezit te hebben, om toch af te dwingen dat er betaalbare woningbouw gerealiseerd wordt. Sterker nog, als de gemeente grond in eigen bezit heeft, heeft een gemeente belang om de opkomsten van de eigen grond zo hoog mogelijk te maken.
Hoge grondprijzen zorgen voor hoge huizenprijzen. De prijs van een huis is geen optelsom van de kosten die gemaakt worden om een huis te bouwen. Het is precies andersom. De waarde van de grond is het geld dat overblijft nadat de kosten van de bouw van een woning van de prijs zijn afgetrokken. En dan begint de strijd: van wie is dat geld?
Het is normaal dat grond in private handen is. Het is niet per se normaal dat grond privébezit is. Sinds Napoleon wordt dat normaal gevonden, maar de grond is er zonder dat wij daar iets aan doen. We kunnen verbeteringen aanbrengen, zoals riolering, en die zijn wel van ons. Maar de grond hoeft niet in privébezit te zijn. In tegendeel, privaat bezit van grond heeft perverse effecten.
Video: presentatie Edwin
De eerste strijdliederen
Een goed verhaal wordt nog beter als het gezongen wordt! Muzikant en componist Keimpe de Jong schreef daarom speciaal voor deze doordenkavond een aantal strijdliederen over de wooncrisis. De ingrediënten voor een goed strijdlied zijn, zo legt hij uit, een leus, een lied en een plek waar je je lied wilt zingen. Beluister de strijdliederen.
Beeld: Joke Schot
Zo krijg je jouw initiatief van de grond
Nu we weten hoe grondbeleid werkt en hoe we van ons kunnen laten horen, legt Gerben Kamphorst uit wanneer we dat het beste kunnen doen. Gerben helpt gemeenten, particulieren en maatschappelijke organisaties bij het ontwikkelen van bijvoorbeeld wooncoöperaties en inwonersinitiatieven in gebiedsontwikkeling of energietransitie. Hij kent het verhaal dus vanuit alle hoeken van de tafel.
Beeld: Joke Schot
‘Wie probeert hier een idee van de grond te krijgen? En waar hebben jullie buikpijn van?’, vraagt hij de zaal. De handen gaan omhoog.
‘Hoe kun je ontkomen aan de marktprijs als je een sociaal initiatief wilt oprichten op restkavels in de stad?’, vraagt een architect. ‘Hoe kan de grondprijs van mijn huis in paar jaar tijd 7,5 keer zo hoog zijn worden?’, vraagt een bewoner. ‘Hoe krijg je een ander antwoord dan “Zo werkt het nou eenmaal” als je met beleidsmakers aan tafel zit?’, vraagt een gefrustreerde bezoeker. En, ‘Hoe ben ik gelijkwaardige partner van bureaucratische organisatie?’. Gerben heeft tips:
Vertel een goed verhaal aan de juiste mensen. Als je een idee hebt, zorg dat je een serieus verhaal hebt. Ken je begrippen en begrijp hoe planexploitatie en grondbeleid werken. Maar het grondbedrijf kan niets met jouw maatschappelijke boodschap als het geen beleid is. Zorg daarom dat je snel met politici en bestuurders om tafel zit die van maatschappelijke meerwaarde een beleidsmatige opdracht kunnen maken.
Zoek of zorg voor grond waaraan beperkingen zijn opgelegd. Marktwaarde is niet de enige waarde. De politiek kan beperkingen opleggen die de marktwaarde van een stuk grond kunnen opstuwen of drukken. Gerben noemt als voorbeeld de grondprijs voor beleggershuur in Amsterdam voor middenhuur. Als die over 25 jaar verkocht mag worden, dan kan de grond 5500 euro per meter kosten. Als dat stuk grond nooit verkocht mag worden en de huurverhoging beperkt is tot de inflatiecorrectie, kan de prijs dalen tot 500 euro per meter. Dat zijn voorwaarden voor ‘eeuwigdurende middenhuur’ waar beleggers voor terugschrikken. Maar deze voorwaarden passen juist bij de uitgangspunten van een wooncoöperatie als maatschappelijk initiatief. Wederom, daarvoor moet je bij je bestuurders zijn.
Wees er op tijd bij. Wees erbij als het bestemmingsplan wordt vastgesteld of gewijzigd. Dat is het moment waarop er bestuurlijk wordt vastgesteld welke functies er in een gebied komen. Dáár kun je invloed op uitoefenen. Anders ben je te laat.
‘Jij kan een zaadje zijn’
Dit alles is niet makkelijk en er hangt een hoop vanaf wie er in jouw gemeenteraad zit. Het probleem is: de gemeenteraad begrijpt grondbeleid vaak niet goed. Het is complex en de uitvoerende ambtenaren hebben alle kennis. Maar een wethouder van een grote gemeente, stelt Gerben, die weet echt wel hoe het zit. Dit beaamt ook onze speciale gast, Peter van Haasteren. Peter heeft jaren bij het Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam gewerkt. Grondbeleid is politiek en dat moet in dienst staan van de gewenste ontwikkeling in de stad. Niet andersom, want streven naar maximale opbrengsten beperkt de mogelijkheden van wat er in de stad ontwikkeld kan worden, legt hij uit.
Gelukkig blijkt Gerben ook een motivational speaker: ‘Jij bent de hoop van je omgeving,’ rond hij zijn bijdrage af. ‘Jij kan een zaadje zijn. Neem mensen mee, ga met een ambtenaar op pad, ga met mensen praten. Als je begint, weet je niet waar het eindigt.’
Video: presentatie Gerben
Iedereen een kubieke meter
Om het enthousiasme en daadkracht van de bezoekers tot een hoogtepunt te stuwen eindigt Keimpe met een laatste strijdlied waarbij we op een grote trommel mogen slaan.
Beeld: Joke Schot
Uiteindelijk heeft het niet lang geduurd Voor Wielewaal en voor de Tweebosbuurt Ondanks protesten ging de beuk erin De slopershamer kreeg gewoon zijn zin En moesten de bewoners uit hun eigen straat Om plaats te maken voor gentrificaat
De stad glipt langzaam door je vingers heen De stad is blijkbaar niet voor iedereen Niet gek dat jij je buurvrouw daaglijks mist Die woont in Krimpen of in Spijkenis En in de nieuwbouw strijken and’re mensen neer Je wijkgevoel is er allang niet meer
Ja, dat is merkwaardig of meer nog, boosaardig En heel onrechtvaardig! Zo worden we strijdvaardig…
Verdelen kan beter! Iedereen z’n kubieke meter (4x)
In aanloop naar de verkiezingen 2022 programmeert Recht op de stad in samenwerking met AIR zeven publieke avonden waarop we een woonkwestie publiek doordenken. Lees meer over het programma in de aankondiging Wijzer over wonen: doordenkavonden in aanloop naar verkiezingen.
Minder sociale huurwoningen, meer (midden)dure woningen. Wat is het doel en wat weten we van de feitelijke effecten van deze menging-strategie? Als verbetering van het welzijn van alle bewoners het doel zou zijn, welke wijkinterventies zijn dan nodig? Hoe zouden bewoners daarover mee kunnen denken? We maken een begin met een ander verhaal.
15 november | Leeszaal West | 20.00 – 22.00 uur (deur open vanaf 19.30) | Entree is gratis | Aanmelden kan niet meer (we zitten vol)
Corona update
De doordenkavond gaat door, met een paar aanpassingen:
Er is plek voor 30 gasten.
We houden 1,5 meter afstand.
Aan de deur wordt je QR-code gecontroleerd.
Je moet bij binnenkomst je handen desinfecteren.
Sprekers
Stadssocioloog Wenda Doff gaat spreken over de veronderstelde en feitelijke bijdrage van ‘sterke schouders’ aan de buurt en de buren. Welzijnseconoom Nicky Pouw gaat spreken over alternatieve indicatoren voor het materiële, sociaal-relationele en subjectieve welzijn in een buurt. En columniste Harriet Duurvoort gaat spreken over haar ervaringen met een veranderende straat en grillig woonbeleid in Rotterdam-Zuid.
Leesvoer
Wil je vooraf alvast wat lezen of je achteraf verdiepen? Dit is de doordenk lees-, kijk- en luisterlijst #2:
In aanloop naar de verkiezingen 2022 programmeert Recht op de stad in samenwerking met AIR zeven publieke avonden waarop we een woonkwestie publiek doordenken. Lees meer over het programma in de aankondiging Wijzer over wonen: doordenkavonden in aanloop naar verkiezingen.
Alles begint bij de grond: de prijs van een woning is grotendeels de prijs van de grond.
Maar hoe komt die prijs tot stand?
Wie heeft recht op die waarde?
Is een ‘marktconforme grondprijs’ de standaard?
Mag een gemeente ook anders rekenen?
Wat maakt het verschil tussen grondverkoop en erfpacht mogelijk?
Wat is eigenlijk het huidige Rotterdamse grondbeleid en kan dat beter?
De eerste doordenkavond steken we een spade dieper af met onder anderen de economisch geograaf prof. Edwin Buitelaar en de planeconoom Gerben Kamphorst.
Edwin Buitelaar is senior onderzoeker bij het Planbureau van de Leefomgeving en professor Land and Real Estate bij de Universiteit Utrecht. Hij laat in de doordenkavond zien dat de logica van markten en producten bij ‘grond’ fundamenteel anders werkt, en waarom de huizenprijzen niet worden bepaald door grondprijzen. Hoe zit het dan wel met de wisselwerking tussen woningmarkt en grondbeleid?
Gerben Kamphorst helpt gemeenten, particulieren en maatschappelijke organisaties bij het ontwikkelen van bijvoorbeeld wooncoöperaties en inwonersinitiatieven in gebiedsontwikkeling of energietransitie. Tijdens de doordenkavond ontmantelt hij samen met ons een paar hardnekkige hobbels die iedereen die met dit soort initiatieven bezig is, zal herkennen.
Samen kijken we met een brede blik naar de rechtvaardige stad en hoe grondbeleid daarin het verschil kan maken.
Leesvoer
Wil je vooraf alvast wat lezen of je achteraf verdiepen? Dit is de doordenk lees-, kijk- en luisterlijst #1:
In aanloop naar de verkiezingen 2022 programmeert Recht op de stad in samenwerking met AIR zeven publieke avonden waarop we een woonkwestie publiek doordenken. Lees meer over het programma in de aankondiging Wijzer over wonen: doordenkavonden in aanloop naar verkiezingen.
In aanloop naar de verkiezingen 2022 programmeert Recht op de stad zeven publieke avonden waarop we een woonkwestie publiek doordenken. Het zijn avonden van de lange adem: onderwerpen die al veel langer spelen, en die voorlopig ook nog wel een tijdje zullen spelen.
De doordenkavonden zijn gericht op inzicht en kennis. We onderzoeken de feiten. Analyseren de verschillende posities van betrokken partijen. Bespreken strategieën die een socialer en rechtvaardiger woonbeleid dichterbij brengen. De avonden zijn geen arena voor politiek debat, maar de inhoud ervan zal zeker het politieke debat voeden en richten.
Houd voor meer informatie over het programma de website in de gaten en/of schrijf je in voor de nieuwsbrief van Recht op de stad.
7 maandagen van 20:00 – 22:00 (deur open vanaf 19:30).
Entree is gratis. Aanmelden via RSVP.
Locaties: Leeszaal West (Rijnhoutplein 3, Rotterdam) en Gemaal op Zuid, (Pretorialaan 141, Rotterdam) en online. Redactie en samenstelling: Recht op de stad, in samenwerking met AIR.
